Όταν οι δρόμοι του κρασιού συναντιούνται στην πολυγλωσσία

Μπορεί η λέξη «οινοχόος» να μας παραπέμπει στα ομηρικά κείμενα και τις μορφές των αρχαϊκών αγγείων, ωστόσο, οι σύγχρονοι Έλληνες δεν είμαστε γνώστες της οινικής παράδοσης και πρακτικής. «Στη Γαλλία οι άνθρωποι που αγαπούν το κρασί και ασχολούνται με αυτό, παρασύρονται συν τω χρόνω και εκπαιδεύονται στη γαστρονομία, στη χώρα μας συμβαίνει ακριβώς το αντίστροφο» λέει ενδεικτικά ο κ. Κωνσταντίνος Λαζαράκης, ο πρώτος Έλληνας Master of Wine, που έπειτα από μια μακρά και επιτυχημένη πορεία στον χώρο του κρασιού, ίδρυσε το 2004 στην Ελλάδα το Wine & Spirits Professional Center Ltd (W.S.P.C.), που αποτελεί παράρτημα του βρετανικού WSET, του μεγαλύτερου εκπαιδευτικού οργανισμού στα κρασιά και αποστάγματα παγκοσμίως. «Πριν από δέκα χρόνια σομελιέ αναζητούσαν μετρημένα εστιατόρια της Αθήνας, συν τω χρόνω, συναντάμε σε πολλές επιχειρήσεις εστίασης επαγγελματίες που μπορούν στο πλαίσιο του σέρβις να μας κατευθύνουν στην επιλογή κρασιού. «Aν κρίνουμε και από τη προσέλευση των μαθητών, το ενδιαφέρον των Ελλήνων για σπουδές στο κρασί βαίνει αυξανόμενο, ακολουθώντας τη διεθνή στροφή προς τη γαστρονομία».

Ένας από τους ανθρώπους που πέρασε το κατώφλι του WSPC πριν από περίπου δέκα χρόνια είναι ο κ. Γρηγόρης Κοντός. «Προέρχομαι από μια οικογένεια, όπου δεν πίναμε καθόλου αλκοόλ, ανακάλυψα ως ενήλικας το κρασί και με σαγήνευσε» λέει ο ίδιος, που είναι απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και σήμερα ασχολείται με τις εξαγωγές ελληνικών κρασιών, ενώ παράλληλα αρθρογραφεί συστηματικά στο προσωπικό του ιστολόγιο και στο free press περιοδικό grape mag. Το 2010 φοίτησε στη σχολή σομελιέ της Le Monde, ενώ συνέχισε την εκπαίδευσή του στο WSPC, όπου παρακολούθησε και τους τέσσερις κύκλους, δίνοντας στο τέλος εξετάσεις στην Αγγλία και αποκτώντας το Diploma in Wines. Οι τρεις πρώτοι κύκλοι διδάσκονται στα Ελληνικά και με βιβλία μεταφρασμένα από τα Αγγλικά στα Ελληνικά, ο τέταρτος όμως, που είναι ο πιο απαιτητικός, διδάσκεται στα Αγγλικά και οι εξετάσεις γίνονται εκεί, όπου οι επιτυχόντες αποκτούν και ένα δίπλωμα με διεθνή ισχύ. Από τα χρόνια εκείνα ο Γρηγόρης Κοντός «κρατά» τον δομημένο τρόπο διδασκαλίας – στα βρετανικά πρότυπα – και τα βιβλία με την εντυπωσιακή εικονογράφηση, τα γραφικά, τους χάρτες με τα ζωηρά χρώματα και τη βιβλιοδεσία. «Όσοι φοιτήσαμε εκεί αξιοποιήσαμε και τη διεθνή δικτύωση που προσφέρεται και μέσω του συλλόγου αποφοίτων» καταλήγει ο ίδιος, «εκεί πήρα τη στόφα του businessman».

Άπαξ και κάποιος ολοκληρώσει την προαναφερθείσα εκπαίδευση, δεν σημαίνει ότι επαναπαύεται. Το κρασί είναι ένας ανεξάντλητος τομέας και οι «εργάτες» του πρέπει να εξελίσσονται δια βίου. «Για να μπορεί κανείς να παρακολουθεί τις εξελίξεις χρειάζεται άπταιστη γνώση των Αγγλικών, καθώς όλη η υφιστάμενη βιβλιογραφία είναι στα Αγγλικά» υπενθυμίζει ο κ. Λαζαράκης, που θεωρεί την άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας βασικό προσόν ενός σύγχρονου σομελιέ. «Οι πελάτες που ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν μια διαφορετική ετικέτα είναι ως επί το πλείστον ξένοι και αυτός που θα τους την προτείνει, καλείται να διαχειριστεί πολύ λεπτές έννοιες». Σπάνια κάποιος μετά την αποφοίτησή του από το σχολείο – που αποτελεί τυπικά το μοναδικό προαπαιτούμενο για την εγγραφή στις σχολές – γνωρίζει συνειδητά ότι θέλει να ασχοληθεί επαγγελματικά με το κρασί. Συνήθως, έχουν προηγηθεί πολλές προσωπικές διαδρομές που τον οδηγούν σε αυτή την απόφαση. «Τα ταξίδια, η γνώση ξένων γλωσσών και πολιτισμών δομούν το απαραίτητο υπόβαθρο, για να αρχίσεις να χτίζεις την καριέρα σου στο κρασί», σύμφωνα με τον Γρηγόρη Κοντό, που ακολουθώντας το πάθος του έχει περιηγηθεί έως τη μακρινή Αυστραλία.

«Η καλή γνώση Γαλλικών ή Ιταλικών μπορούν να εξασφαλίσουν σε έναν νεαρό σομελιέ τη θητεία του στις δύο ευρωπαϊκές χώρες με τη μακρά οινική παράδοση, κάτι που θα του προσφέρει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων συναδέλφων του» σχολιάζει ο κ. Λαζαράκης, «μπορεί να εμπλουτίσει την τεχνογνωσία του, ακόμα και δουλεύοντας σε ένα μέσο εστιατόριο στη Βουργουνδία ή την Τοσκάνη, αφού εκεί τα μενού είναι πάντοτε σε αρμονία με την κάρτα των κρασιών, οι δε εστιάτορες γνώστες των κρασιών – τουλάχιστον της περιοχής τους – ήδη από τα γεννοφάσκια τους». Φυσικά, πολλοί είναι όσοι έπειτα από τις σπουδές στην Ελλάδα μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια και για λόγους βιοποριστικούς. «Στα πέτρινα χρόνια του 2011-15 γνωρίζω τουλάχιστον 200 σπουδαστές μας που πήγαν στη Μεγάλη Βρετανία, την Αυστραλία, τον Καναδά, άλλοι συνέλεξαν πολύτιμη εμπειρία και επέστρεψαν, άλλοι εγκαταστάθηκαν εκεί» λέει ο κ. Λαζαράκης.

«Η σωστή προφορά και γραφή παραγωγών, οινοπαραγωγικών περιοχών και όλων των λεπτομερειών που βρίσκονται στην ετικέτα κρασιού αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για έναν επαγγελματία του χώρου μας» επιβεβαιώνει και ο Φαίδων Δερνίκος, απόφοιτος του WSPC και του CMS, o οποίος σήμερα διαπρέπει ως σομελιέ στο club 67 Pall Mall του Λονδίνου. «Η καλή γνώση Αγγλικών αλλά και άλλων ξένων γλωσσών αποτελεί προαπαιτούμενο» συμπληρώνει ο ίδιος, που ξεκίνησε σπουδάζοντας Οινολογία και Τεχνολογία ποτών στο ΤΕΙ Αθήνας. «Το κρασί είναι ένας ζωντανός οργανισμός που δεν σταματά ποτέ να εξελίσσεται, το ίδιο απαιτεί και από εμάς» υπενθυμίζει ο Έλληνας σομελιέ από το Λονδίνο.