Συμβουλές προς γονείς
Πότε να ξεκινήσει το παιδί Αγγλικά;
Σε ποια ηλικία να γράψω το παιδί μου Αγγλικά; Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ Pre Junior και Junior A; Είναι απαραίτητη η Junior B; Στις παραπάνω, συνήθεις, αγωνίες των γονέων δίνουμε τις κατάλληλες απαντήσεις μέσω της πολύχρονης εμπειρίας του Siountri School στη διδασκαλία Αγγλικών.
Τη στιγμή που θα κορνιζάρουν το Proficiency στον τοίχο ονειρεύονται οι περισσότεροι Έλληνες γονείς, άπαξ και το παιδί τους ξεκινήσει την Α’ Δημοτικού. Ο ζήλος τους δε για να αρχίσει το παιδί τους να μαθαίνει την πιο απαραίτητη ξένη γλώσσα είναι συχνά τόσο έντονος, που δεν ακούν τους καθηγητές, οι οποίοι τους υπενθυμίζουν ότι όποιος βιάζεται… σκοντάφτει.
Ευσεβείς πόθοι γονέων
Αν για τους γονείς, όμως, το ζητούμενο είναι το «πότε» θα αρχίσει το παιδί τους Αγγλικά, για τους έμπειρους καθηγητές του Siountri School ζητούμενο είναι το «πώς». «Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να αγαπήσει εξ αρχής τη γλώσσα, να μην αντιμετωπίζει το μάθημα ως καταναγκασμό» σχολιάζει η καθηγήτρια Αγγλικών στο παράρτημα του Siountri School στη Νέα Σμύρνη, κ. Αλεξάνδρα Σκούφη. Προϋπόθεση, σύμφωνα με την ίδια, για την ομαλή φοίτηση στα Αγγλικά Α Junior είναι η καλή γνώση- δεδομένης πάντοτε της ηλικίας- της ελληνικής γλώσσας, η άνεση με τη γραφή και την ανάγνωση. «Τη δεκαετία του ’80 και του ’90 τα παιδιά ξεκινούσαν την πρώτη ξένη γλώσσα στη Γ’ και Δ’ Δημοτικού» υπενθυμίζει στους μεγαλύτερους η κ. Σκούφη, «έκτοτε, όμως, η ηλικία έναρξης συνεχώς κατεβαίνει, κάποιοι γονείς ζητούν επιτακτικά να μαθαίνουν τα παιδιά τους ταυτόχρονα Ελληνικά και Αγγλικά στα έξι τους χρόνια».
Καθόλου περίεργο, βέβαια, αν αναλογιστούμε τη συνεχώς αυξανόμενη εξάρτηση μας από την αγγλική γλώσσα: χωρίς βασικές γνώσεις δεν μπορεί κανείς να επιβιώσει σήμερα, κάτι που πριν από 20 και 30 χρόνια ήταν δυνατό. Τότε, δεν καλούμασταν να κάνουμε «add» κάποιον στους φίλους μας ούτε «hide» κάποιον που μας κούρασε… Ούτε βέβαια τα βιογραφικά σημειώματα ήταν γραμμένα στα Αγγλικά. Η επιθυμία, επομένως, των γονέων να κατακτήσουν κυριολεκτικά τα παιδιά τους την αγγλική γλώσσα είναι εύλογη και κατανοητή. Καλώς ή κακώς, μάλιστα, η επιθυμία τους εισακούεται από το σύστημα και μετατρέπεται σε διαταγή για παιδιά και πολλά κέντρα εκμάθησης ξένων γλωσσών. Έτσι, όπως πρόσφατα καθηγητής του Cambridge σχολίασε σε καθηγητές αγγλικών, στο πλαίσιο τακτικής επιμόρφωσης, η Ελλάδα είναι η χώρα με τους νεότερους σε ηλικία κατόχους Lower, αλλά και τους πιο μικρούς σε ηλικία υποψηφίους για το Proficiency, πτυχίο που έχει έτσι σχεδιαστεί ώστε να απευθύνεται σε ενήλικες, ιδανικά φοιτητές. Μια ελληνική «πρωτιά» που επιδέχεται πολλών ερμηνειών.
Προϋποθέσεις για έναρξη στη Β' Δημοτικού
Ο κανόνας σήμερα θέλει η πλειονότητα των μαθητών να ξεκινά μαθήματα Αγγλικών στη B’ Δημοτικού. «Όμως, όπως όλοι οι κανόνες, μπορεί και πρέπει να έχει εξαιρέσεις» τονίζει η ίδια, που είναι και μητέρα δύο παιδιών. «Είναι απαραίτητο το παιδί αφενός να μην έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες με τα ελληνικά στην πρώτη και να διαθέτει την ανάλογη ωριμότητα για να μπορεί να συγκεντρωθεί και να μελετήσει με προσοχή το νέο γνωστικό αντικείμενο». Άλλωστε, η διάγνωση πιθανών μαθησιακών δυσκολιών (δυσλεξία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία κ.α.) γίνεται από τη Β’ Δημοτικού και έπειτα. Η ίδια, όταν είχε κληθεί να αποφασίσει για τα παιδιά της, είχε αποφανθεί βάσει των προσωπικοτήτων τους: «ο ένας άρχισε στη Β’ Δημοτικού, ο άλλος στη Γ’». Η εξέλιξη και των δύο, σήμερα μαθητών Λυκείου, ήταν εξίσου γρήγορη. «Η διαφορά, εξάλλου, λίγων μηνών γρήγορα μπορεί να καλυφθεί σε επόμενες τάξεις, κατά τις οποίες οι μαθητές εμπεδώνουν και προχωρούν πολύ γρήγορα, πατώντας κυριολεκτικά γκάζι» διευκρινίζει. Όπως έχει παρατηρήσει η ίδια, «δεν μπορούμε να έχουμε τις ίδιες απαιτήσεις από το παιδί που έχει κλείσει τα επτά του χρόνια από τον Μάρτιο και από τον συμμαθητή του που έχει γενέθλια τον Νοέμβριο- η ωριμότητά σε αυτές τις ηλικίες διαφέρει σημαντικά».
Η βαριά κληρονομιά της καραντίνας
Ένας ακόμα καθοριστικός παράγοντας, που δεν μπορούμε να παραβλέψουμε είναι η ιδιαιτερότητα της σχολικής ζωής, καθώς τα τελευταία δύο χρόνια είχαμε παρατεταμένη εξ αποστάσεως διδασκαλία. Οι επιπτώσεις ήταν σοβαρές στα παιδιά που φοιτούσαν στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού: αφενός δεν μπόρεσαν να αφομοιώσουν όλη τη διδακτέα ύλη, αφετέρου δεν είχαν αντοχές για περισσότερη ώρα μπροστά στον υπολογιστή, προκειμένου να διδαχθούν και ξένη γλώσσα. «Είδα το ηθικό ακόμα και των πιο επιμελών μαθητών μας να κάμπτεται, μετά από λίγο καιρό διέκρινα μόνο θλιμμένες φατσούλες στην οθόνη μου» θυμάται η ίδια, «ένας μαθητής μου μάλιστα, εξαιρετικός σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα, έσπασε κάποια στιγμή την ταμπλέτα του». Άλλωστε, χάνοντας τη ρουτίνα του σχολείου δυσκολεύονταν να προγραμματίσουν τον χρόνο τους έτσι, ώστε να ολοκληρώνουν τις ασκήσεις των Αγγλικών τους. Συνεπώς, δεν μπορούν να ισχύσουν τα ίδια μέτρα και σταθμά για τη γενιά αυτή- ακόμα και στο τρέχον σχολικό έτος. Όσοι εγγράφονται στα αγγλικά, χωρίς να είναι έτοιμοι, έρχονται αντιμέτωποι με δυσκολίες: σύγχυση μεταξύ των δύο γλωσσών, αρνητική σύνδεση της ξένης γλώσσας, αντίδραση και αδιαφορία για το μάθημα. «Φυσικά το αρνητικό κλίμα και οι δυσκολίες μπορούν συν τω χρόνω να αντιστραφούν, αλλά γιατί να κάνουμε μια κακή αρχή;». Στη λήψη της απόφασης καλό είναι να ζητηθεί η γνώμη του δασκάλου της πρώτης δημοτικού, που έχει άποψη για το γνωστικό επίπεδο του κάθε μαθητή.
Διαφορές μεταξύ Junior A και Pre Junior
Ωστόσο, οι παραπάνω ενστάσεις αφορούν τη φοίτηση στην Junior A, κατά την οποία τα παιδιά ξεκινούν σιγα σιγά να εξασκούνται γραπτά στα Αγγλικά και έχουν καθήκοντα για το σπίτι. «Η φιλοσοφία της Pre Junior είναι εντελώς διαφορετική» εξηγεί η κ. Σκούφη, «οι μαθητές δεν πιάνουν καθόλου μολύβι και χαρτί, όλο το μάθημα στηρίζεται στο παιχνίδι και την προφορικότητα». Η επιστημονική κοινότητα τάσσεται ομοφώνως υπέρ μιας τέτοιας πρώτης προσέγγισης της αγγλικής γλώσσας. «Το παιδί εξοικειώνεται στο άκουσμα και στη σωστή εκφορά του λόγου» λέει, «δεν νιώθει ότι έχει υποχρέωση να διαβάσει στο σπίτι και αυτό το απελευθερώνει». Στη λογική, άλλωστε, αυτή εντάχθηκαν από φέτος τα αγγλικά στο ωρολόγιο πρόγραμμα των δημόσιων νηπιαγωγείων (είχε προηγηθεί μια πιλοτική εφαρμογή σε 58 νηπιαγωγεία σε όλη τη χώρα). Κλειδί στην εφαρμογή: στις τάξεις θα συνυπάρχουν νηπιαγωγός και καθηγητής Αγγλικών, οι οποίοι θα σχεδιάζουν από κοινού το μάθημα έχοντας ως εργαλεία το τραγούδι, τη ζωγραφική και τον διαδραστικό πίνακα.
Είναι πολύ σημαντικό το παιδί να αγαπήσει εξ αρχής τη γλώσσα, να μην αντιμετωπίζει το μάθημα ως καταναγκασμό
H μετάβαση στη Junior A και η αναγκαιότητα της Junior B
«Ο στόχος μας στη Pre Junior είναι τα παιδιά, ως επί το πλείστον μαθητές της ήδη απαιτητικής Α΄Δημοτικού, να αγαπήσουν τη γλώσσα χωρίς να πιεστούν καθόλου», περιγράφει η καθηγήτρια στο Siountri School, Ευγενία Μαράντου, που αναλαμβάνει τη διδασκαλία των Αγγλικών σε αυτές τις ηλικίες. «Είναι μια δημιουργική και γόνιμη χρονιά, κατά την οποία δεν πιάνουμε καθόλου…μολύβι». Οι λιλιπούτειοι μαθητές παρακολουθούν ταινίες του Disney στα Αγγλικά, ακούνε αγγλικά τραγούδια, χορεύουν, κάνουν χειροτεχνίες με διαφορετικούς θεματικούς άξονες, π.χ. το Halloween «Τους λέω τα πάντα αρχικά στα Αγγλικά και κατόπιν στα Ελληνικά» διευκρινίζει η Ελληνοαμερικανίδα καθηγήτρια, «το πιο δύσκολο που κάνουμε είναι να χαράζουμε πάνω σε άμμο ή ζάχαρη τα γράμματα». Στην επόμενη τάξη, στη Junior A, τα παιδιά, μαθητές ήδη της Β’ ή Γ΄δημοτικού, αρχίζουν να διδάσκονται τα γράμματα, τα νούμερα και τα χρώματα στα Αγγλικά. «Με μικρά και σταθερά βήματα περνάμε στη διδακτέα ύλη, διατηρώντας τον παιγνιώδη χαρακτήρα του μαθήματος» απαντά στο εύλογο ερώτημα η κ. Μαράντου, «μέχρι τα Χριστούγεννα έχουμε ξεκινήσει το βιβλίο». Οι μαθητές πλέον κάθονται στο θρανίο τους, ακολουθούν τους κανόνες της τάξης και παρακολουθούν το μάθημα. «Προσπαθώ, ωστόσο, ανά 10-15′ να τους σηκώνω από τη θέση τους, π.χ. για να γράψουν κάτι στον πίνακα, γιατί αλλιώς ζορίζονται».
Όλα έχουν να κάνουν με την κατάλληλη εισαγωγή του παιδιού στη καινούρια γνώση και την ομαλή του μετάβαση στο επόμενο στάδιο. Πολλές φορές, οι γονείς δεν αναγνωρίζουν αυτά τα αναγκαία βήματα που πρέπει να γίνουν από το παιδί τους και βιάζονται. «Ένα από τα πιο συχνά αιτήματα των γονιών είναι η υπερπήδηση της Junior B», αναφέρει η Ζωή Εφεντάκη, Διευθύντρια του Siountri School στον Χολαργό. «Ωστόσο, οι γονείς δεν καταλαβαίνουν ότι αυτό μπορεί να επιφέρει σημαντικές δυσκολίες στο παιδί τους. Στην Junior A και Β, το παιδί είναι σε ιδιαίτερα μικρή ηλικία, 7-8 ετών, και χρειάζεται να πάρει τον χρόνο του για να έρθει σε επαφή με τα Αγγλικά προκειμένου να αρχίσει να τα κατακτάει και να τα κάνει κτήμα του. Αν βιαστούμε σε αυτό το σημείο και το παιδί δεν προλάβει τελικά να κάνει αυτές τις κατακτήσεις και να θέσει τις βάσεις της ξένης γλώσσας σε γερά θεμέλια, μετά ίσως να δυσκολευτεί αρκετά. Και θα είναι κάτι που θα το ακολουθεί για αρκετά χρόνια. Συνεπώς, αυτές οι αλλαγές ταχύτητας θα ήταν καλό να συμβαίνουν, υπό προϋποθέσεις, σε μεγαλύτερα επίπεδα, που το παιδί έχει αποκτήσει συνείδηση της διαφορετικής γλώσσας και μπορεί να κάνει μεγαλύτερα άλματα σε αφαιρετικό και γνωστικό επίπεδο», καταλήγει η κυρία Εφεντάκη.
Μαθήματα Αγγλικών για παιδιά στο Siountri School
Η έμπειρη καθηγήτριά μας Joanna Νομικού με μητρική της γλώσσα τα Aγγλικά ανοίγει τις πόρτες της τάξης της και μας παρουσιάζει τις καινοτόμες μεθόδους που ακολουθούνται στα τμήματα Αγγλικών για παιδιά στο Siountri School. Διαδραστικοί πίνακες, παιχνίδια και τραγούδια είναι μόνο μερικά από τα μέσα που χρησιμοποιούμε ώστε οι μικροί μας μαθητές να έχουν ένα σημαντικό προβάδισμα στην εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας.